Wat is beton

Beton is overal te vinden. Kijk maar eens naar de straten en voetpaden waar je elke dag op loopt, de tunnels waar je onder doorgaat en de spoorwegen waarover je rijdt. Het gebruik van beton reikt terug in de tijd tot aan de Romeinen. Het is een veelgebruikt bouwmateriaal waarvan er jaarlijks bijna een kubieke meter per persoon wordt gebruikt in geïndustrialiseerde landen. Maar wat is beton eigenlijk? Waar komt het vandaan? En hoe kun je beton maken? Deze vragen zullen hieronder één voor één beantwoord worden.

[widgets_on_pages id=”Inside Content Widget”]

Geschiedenis

Zowel de Romeinen als de Grieken waren bekend met het gebruik van beton. Dit is onder andere te zien aan de overblijfselen van bouwwerken zoals verscheidene aquaducten en zelfs het Colosseum. Het was echter pas in de 19de en 20ste eeuw dat beton een grote ontwikkeling doormaakte en dat het materiaal werd verbeterd tot het product dat vandaag de dag wordt gebruikt. Zowel de Fransman Vicat als de Engelsman Smeaton speelden bij deze ontwikkeling een grote rol. Daarnaast was het de ontwikkeling van de wiskundige kennis en de toegepaste mechanica die een belangrijke stimulans waren.

Wat is beton

Beton is een bouwmateriaal dat is samengesteld uit cement, water en zand, grind en/of steenslag. Deze laatste drie worden toeslagmaterialen genoemd. Het toeslagmateriaal is het raamwerk die door het cement bij elkaar wordt gehouden. De korrelgrootte en de hoeveelheid van het zand en grind is van invloed op de duurzaamheid van het gesteente. Water is nodig om het cement te laten verharden. Als het beton eenmaal is uitgehard, lost het niet meer op in water. Voordelige eigenschappen van beton zijn de relatief lage prijs, de eenvoud van het gebruik en de vele mogelijkheden die het te bieden heeft.

De standaard betonsamenstelling

Er zijn verschillende manieren om de samenstelling beton te maken, dit is afhankelijk van de gewenste sterkte en de gewenste eigenschappen die het materiaal moet bezitten. Door water toe te voegen wordt het het beton beter verwerkbaar, maar tast het door teveel gebruik de uiteindelijke sterkte aan. Er moet een juiste hoeveelheid water worden toegepast voor een goed resultaat. Daarnaast geldt voor het toeslagmateriaal dat hoe fijner de korrels zijn, hoe meer water noodzakelijk is. Er kunnen tevens extra hulpstoffen worden toegevoegd voor extra eigenschappen zoals bindingsversnellers, schuim vormers of kleur pigmenten. Voor een goede kwaliteit wordt vaak een water reducerende hulpstof gebruikt.

Beton maken
Een veel gebruikte samenstelling om 1 kubieke meter beton te maken is: 13 zakken cement van 25 kg, 520 liter zand en 780 liter grind. Over het algemeen wordt een betonmolen gebruikt voor het mengen, maar een cementkuip met een boor kan ook voor kleine klusjes worden gebruikt. Het maken van beton heeft 6 stappen:

1. De betonmolen wordt gestart.
2. Voeg de helft van het zand en het grind toe, samen met een deel van het water.
3. Voeg al het cement toe.
4. Voeg de rest van het zand en het grind toe.
5. Voeg water toe totdat de verhouding goed en de plasticiteit in orde is.
6. Laat dit enkele minuten mengen.

Het beton kan vervolgens in de gewenste vorm worden gegoten, zodat het kan uitharden. Om het beton vlak te maken kan een trilplaat worden gebruikt, zo worden eventuele luchtbellen verwijderd. Lage temperaturen zorgen voor een langzamere uitharding. Bij een temperatuur van onder de 0°C zal er geen uitharding plaats vinden, dit kan worden voorkomen door het gebruik van warm water of infraroodlampen. Om te voorkomen dat het beton ontmengd, moet je niet te lang trillen, voldoende fijne deeltjes toevoegen of een stabilisator gebruiken.